Swoim klientom powtarzam, że doskonałym punktem wyjścia do pisania wniosku o dział spadku jest wykonany przez komornika spis inwentarza. Dzięki temu wiemy, jakie mienie pozostawił po sobie zmarły, i na ile jest ono oszacowane. Czy w sprawie o dział spadku znaczenie ma jedynie to, co pozostawił po sobie spadkodawca? Otóż nie!
Jak wygląda nabycie spadku przed sądem i u notariusza? Jeśli jesteś spadkobiercą, to z pewnością jest to artykuł dla Ciebie. Nabycie spadku przed sądem i u notariuszaNabycie spadku może obecnie nastąpić zarówno przed sądem, jak i w kancelarii spadku - nie zawsze musi być sprawa w sądzieNabycie spadku u notariusza - akt poświadczenia dziedziczeniaNabycie spadku u notariusza - stawiennictwo stronNabycie spadku u notariusza - kwestie formalneKiedy notariusz nie sporządzi aktu poświadczenia dziedziczenia?Stwierdzenie nabycia spadku w postępowaniu sądowymKwestie procesoweI już tak na koniec Nabycie spadku przed sądem i u notariusza Ważne jest to, że żaden przepis prawa spadkowego nie nakłada na spadkobierców obowiązku uzyskania stwierdzenia praw do spadku. Nie ma też przepisu, który stanowiłby o maksymalnym okresie czasu, w którym spadkobiercy mogą przeprowadzić postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku. Nabycie spadku może obecnie nastąpić zarówno przed sądem, jak i w kancelarii notarialnej. Są jednak sytuacje, w których potwierdzenie statusu spadkobiercy okazuje się konieczne. Można wskazać tu sytuację, w której spadkobiercom zależy na szybkim zbyciu odziedziczonej nieruchomości. Nie będzie to możliwe jeśli spadkobiercy nie przeprowadzą uprzednio postępowania o stwierdzenie nabycie spadku w sądzie, bądź też nie dopełnią formalności spadkowych w kancelarii notarialnej. Formalne przeprowadzenie procedury o nabycie spadku jest też konieczne, gdy spadkobierca chce złożyć wniosek o wpis w księdze wieczystej. Nabycie spadku – nie zawsze musi być sprawa w sądzie Jeszcze do niedawna jedynym dokumentem potwierdzającym nabycie spadku było wydane w postępowaniu sądowym postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Od 2 października 2008 r. dokumentem takim jest także akt poświadczenia dziedziczenia, sporządzany przez notariusza. Uwaga: aktu poświadczenia dziedziczenia nie można sporządzić, jeśli spadkodawca zmarł przed 1 lipca 1984 r. W takiej sytuacji stwierdzenie nabycia spadku może nastąpić jedynie na drodze sądowej. Nabycie spadku u notariusza – akt poświadczenia dziedziczenia Zasady, na jakich notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia, wynikają z ustawy Prawo o notariacie. Możliwość uzyskania stwierdzenia praw do spadku u notariusza niesie ze sobą pewne udogodnienia dla spadkobierców. W szczególności formalności spadkowe w kancelarii notarialnej załatwić można w zdecydowanie krótszym czasie. W praktyce są jednak takie sytuacje, gdy skorzystanie z tej opcji nie będzie niemożliwe. Notariusz np. nie będzie mógł sporządzić aktu poświadczenia dziedziczenia w sytuacji gdy podstawą dziedziczenia jest testament szczególny. Takim testamentem jest testament ustny czy też testament sporządzony na polskim statku morskim lub powietrznym oraz testament wojskowy. W takiej sytuacji należy wystąpić do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku (więcej o stwierdzeniu nabycia spadku przeczytasz tutaj) Notariusz – zgodnie ze wspomnianą ustawą prawo o notariacie – odmówi sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia w sytuacjach wątpliwych, np. gdy zachodzą poważne wątpliwości co do ważności testamentu. Przede wszystkim jednak notarialny akt poświadczenia dziedziczenia może być sporządzony jedynie w sytuacjach niespornych. Konflikt między spadkobiercami np. co do ważności pozostawionego przez spadkodawcę testamentu uniemożliwia sporządzenie przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia. Notariusz – w oparciu o przepisy ustawy – powinien odmówić sporządzenia tego aktu także wówczas, gdy nawet pomimo zgodnego stanowiska zainteresowanych, poweźmie wątpliwość co do tego, kto powinien dziedziczyć spadek, albo jaka jest wysokość udziałów w spadku poszczególnych spadkobierców, a w przypadku, gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny, także, gdy nie ma pewności co do osoby, na której rzecz spadkodawca zapis ten uczynił lub co do przedmiotu zapisu. Nie jest dopuszczalne sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia w stosunku do spadku, w skład którego wchodzą nieruchomości położone za granicą, a także w sytuacji, gdy spadkodawcą jest cudzoziemiec. Jedynie w sytuacji gdy stwierdzenie praw do spadku dotyczy osób nie posiadających obywatelstwa żadnego państwa, które ponadto w chwili śmierci zamieszkiwały na terenie Polski sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia w kancelarii notarialnej jest dopuszczalne. Nabycie spadku u notariusza – stawiennictwo stron Aby notariusz mógł sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia, do kancelarii notarialnej muszą stawić się równocześnie wszystkie osoby wchodzące w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi oraz osoby, na rzecz których spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne. Nabycie spadku u notariusza – kwestie formalne Zgodnie z przepisami prawa o notariacie akt poświadczenia dziedziczenia powinien zawierać: dzień, miesiąc i rok oraz miejsce sporządzenia aktu; imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządził zastępca notariusza – nadto imię i nazwisko zastępcy; imię i nazwisko spadkodawcy, imiona jego rodziców oraz jego numer PESEL; datę i miejsce zgonu spadkodawcy oraz jego ostatnie miejsce zamieszkania; wskazanie spadkobierców, którym spadek przypadł – imiona, nazwiska i imiona rodziców oraz datę i miejsce urodzenia osób fizycznych, a w przypadku osób prawnych – nazwę i siedzibę; tytuł powołania do spadku i wysokość udziałów w spadku wraz ze wskazaniem w razie dziedziczenia ustawowego, czy spadkobierca był małżonkiem spadkodawcy, czy jego krewnym i w jakim stopniu, a w razie dziedziczenia testamentowego wraz z określeniem formy testamentu; wskazanie spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne podlegające dziedziczeniu z ustawy oraz ich udziały w nim; 7a. wskazanie osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, oraz przedmiotów tych zapisów, chyba że osoby te nie chcą lub nie mogą być zapisobiercami; powołanie protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu; podpisy wszystkich biorących udział w spisywaniu protokołu dziedziczenia; podpis notariusza; adnotację o dokonaniu rejestracji Przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz spisuje protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi, a także osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne. Przystępując do spisania protokołu dziedziczenia notariusz poucza osoby biorące udział w spisywaniu protokołu o obowiązku ujawnienia wszelkich okoliczności objętych treścią protokołu oraz o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń. W protokole dziedziczenia zamieszcza się w szczególności: zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia złożone przez osoby biorące udział w spisywaniu protokołu; oświadczenia o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi; oświadczenia o znanych testamentach spadkodawcy lub braku takich testamentów; oświadczenia, że w odniesieniu do spadku nie zostało uprzednio wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku i nie toczy się postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku ani nie został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia; oświadczenia, czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne oraz który spośród spadkobierców powołanych do spadku z ustawy odpowiada warunkom przewidzianym do dziedziczenia gospodarstwa rolnego; oświadczenia, czy spadkodawca w chwili śmierci był cudzoziemcem lub, nie posiadając żadnego obywatelstwa, nie zamieszkiwał w Rzeczypospolitej Polskiej albo w skład spadku wchodzą prawa rzeczowe lub posiadanie nieruchomości położonej za granicą; oświadczenia, czy były składane oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku lub zapisu windykacyjnego, czy zostało wydane orzeczenie dotyczące niegodności spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, oraz czy były zawierane umowy z przyszłym spadkodawcą w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia po nim; wzmiankę o pouczeniu przez notariusza o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Jeżeli od dnia otwarcia spadku nie upłynęło sześć miesięcy, w protokole dziedziczenia należy zamieścić oświadczenia spadkobierców o prostym przyjęciu spadku lub przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza albo o odrzuceniu spadku, chyba że oświadczenia tej treści zostały już przez spadkobierców uprzednio złożone. W takim przypadku należy zamieścić wzmiankę o dacie, miejscu i treści złożonych przez poszczególnych spadkobierców oświadczeń. Przepisy te stosuje się także do oświadczeń osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne. Do protokołu dziedziczenia notariusz załącza: odpis aktu zgonu spadkodawcy; odpisy aktów stanu cywilnego osób powołanych do spadku z ustawy; inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie praw do spadku. Zgodnie z przepisami ustawy, po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia, jeżeli nie ma wątpliwości co do osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku, a w przypadku gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny, co do osoby, na której rzecz spadkodawca uczynił zapis windykacyjny i przedmiotu zapisu. Kiedy notariusz nie sporządzi aktu poświadczenia dziedziczenia? Notariusz odmawia sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia, jeżeli: w stosunku do spadku został już uprzednio sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia lub wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku; w toku sporządzania protokołu dziedziczenia ujawnią się okoliczności wskazujące, że przy jego sporządzeniu nie były obecne wszystkie osoby, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi, lub też osoby, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, albo istnieją lub istniały testamenty, które nie zostały otwarte lub ogłoszone; wskutek braku małżonka spadkodawcy i krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy spadek przypada, jako spadkobiercy ustawowemu, gminie albo Skarbowi Państwa; spadkodawca w chwili śmierci był cudzoziemcem lub, nie posiadając żadnego obywatelstwa, nie zamieszkiwał w Rzeczypospolitej Polskiej albo w skład spadku wchodzą prawa rzeczowe lub posiadanie nieruchomości położonej za granicą. Zgodnie z prawem o notariacie notariusz niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia dokonuje jego wpisu do rejestru aktów poświadczenia dziedziczenia przez wprowadzenie, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego danych. Notariusz opatruje wpis bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Rejestr aktów poświadczenia dziedziczenia obejmuje: numer wynikający z kolejności wpisu; dzień, miesiąc i rok oraz godzinę i minutę dokonania wpisu; dzień, miesiąc i rok oraz miejsce sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia; imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt poświadczenia dziedziczenia sporządził zastępca notariusza – nadto imię i nazwisko zastępcy; imię i nazwisko spadkodawcy, imiona jego rodziców oraz jego numer PESEL; datę i miejsce zgonu spadkodawcy oraz jego ostatnie miejsce zamieszkania. Z chwilą dokonania wpisu w rejestrze notariusz otrzymuje, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, zawiadomienie o zarejestrowaniu oraz możliwości uzyskania potwierdzenia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia ze wskazaniem numeru wynikającego z kolejności wpisu. W tym samym trybie notariusz uzyskuje zawiadomienie o niezarejestrowaniu aktu poświadczenia dziedziczenia. Adnotację o zarejestrowaniu umieszcza się na akcie poświadczenia dziedziczenia, wskazując numer wynikający z kolejności wpisu a także dzień, miesiąc i rok oraz godzinę i minutę dokonanego wpisu. Zarejestrowanie nie następuje, jeżeli w stosunku do danego spadku został już uprzednio zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia. Jak widzisz, przeprowadzenie całej procedury u notariusza nie zawsze będzie możliwe. Teraz czas więc omówić… *** Stwierdzenie nabycia spadku w postępowaniu sądowym Jeśli z jakiegokolwiek powodu nie jest możliwe sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza należy skierować do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. W szczególności: jeśli spadkodawca zostawił kilka różnych testamentów i zachodzą poważne wątpliwości co autentyczności jednego lub kilku z nich, jeśli spadkobiercy kwestionują autentyczność testamentu, albo jeśli między spadkobiercami jest konflikt co do ważności testamentu sprawa będzie musiała zostać rozstrzygnięta na drodze sądowej. Spadkobierca (osoba występująca do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku) nie ma jednak żadnego wyboru, jeśli chodzi o wybór sądu. W sprawie o stwierdzenie nabycia spadku wyłącznie właściwy jest sąd rejonowy ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. (uwaga: kodeks posługuje się pojęciem miejsce zamieszkania, nie zaś miejsce zameldowania) UWAGA 2: od pewnego czasu w treści przepisu mowa o ostatnim miejscu zwykłego pobytu. Gdy jednak wnioskodawca złoży taki wniosek do sądu miejscowo niewłaściwego, sąd ten przekaże wniosek o stwierdzenia nabycia spadku właściwemu sądowi. Warto jednak złożyć wniosek od razu we właściwym sądzie, gdyż procedura przekazywania sprawy zazwyczaj znacznie wydłuża czas trwania postępowania. Sąd rozpatruje sprawy o stwierdzenie nabycia spadku w tzw. postępowaniu nieprocesowym. Kwestie procesowe We wniosku o stwierdzenie nabycia spadku wnioskodawca powinien wskazać adresy pozostałych spadkobierców, aby umożliwić sądowi wezwanie ich na rozprawę. Na rozprawę w sprawie spadkowej sąd wzywa co prawda wszystkie osoby, które mogą wchodzić w grę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi. Do wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku najczęściej wystarczy obecność i złożenie zapewnień spadkowych przez kilku, a czasem nawet tylko jednego spadkobiercę. Podczas sprawy o stwierdzenie nabycia spadku sąd nie zajmuje się analizowaniem tego, jakie składniki majątkowe wchodziły w skład spadku. Podczas sprawy o nabycie spadku sąd nie będzie także „dzielił” składników masy spadkowej pomiędzy spadkobierców. Ustalenie tego, co wchodziło w skład masy spadkowej i dokonanie podziału poszczególnych składników masy spadkowej następuje podczas sprawy o dział spadku. Opłata od składanego do sądu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku wynosi 100 zł. (uwaga : teraz w sumie to 105 zł, dodatkowe 5 zł to opłata za umieszczenie postanowienia w rejestrze) Jeśli w jednym wniosku wnosimy o stwierdzenie nabycia spadku po kilku osobach, trzeba zapłacić wielokrotność tej sumy. Ponadto uzyskanie odpisu postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycie spadku ze stwierdzeniem prawomocności wymaga uiszczenia opłaty. Należy pamiętać, iż sąd nie wysyła stronom odpisów postanowień z urzędu, należy wystąpić do sądu z odpowiednim wnioskiem. Nie ma ograniczeń czasowych jeśli chodzi o dopełnienie formalności związanych z „załatwieniem” spraw spadkowych. Można zrobić to nawet kilka lat po śmierci spadkodawcy. Lepiej jednak nie zwlekać z tą procedurą. I już tak na koniec W sprawie o nabycie spadku możesz działać sam. Możesz tez zlecić prowadzenie takiej sprawy adwokatowi lub radcy prawnemu. Pamiętaj, iż upływ terminu sześciu miesięcy od dowiedzenia się o swoim powołaniu do dziedziczenia skutkuje co do zasady przyjęciem spadku wprost. Oznacza to brak ograniczeń jeśli chodzi o odpowiedzialność za długi spadkowe. ****** Jeśli chodzi o ostatni akapit – tak było kiedyś. Obecnie jest troszkę inaczej – zasadą jest przyjmowanie spadku z dobrodziejstwem inwentarza (co oznacza ograniczenie odpowiedzialności za długi) To rozwiązanie korzystniejsze dla spadkobierców. Oczywiście w dalszym ciągu można złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku – także w kancelarii notarialnej – w ustawowym terminie. O zmianie przepisów pisałam na blogu – np. tutaj>> Tak – przepisy się zmieniają. O zmianach piszę regularnie na blogu. To właśnie jeden z powodów, aby na blog zaglądać. A jak masz już taką sprawę – rozważ skonsultowanie jej z adwokatem/ radcą prawnym. Naprawdę – każda sprawa jest inna. Lektura bloga nie zastąpi konsultacji z prawnikiem. Jeśli masz pytania i wątpliwości, napisz bezpośrednio do mnie na formularzu:
W tym przykładzie założymy, że jest to 8 sekund. Oblicz końcową prędkość swobodnego spadania (tuż przed uderzeniem w ziemię) za pomocą wzoru: v = v₀ + gt = 0 + 9,80665 · 8 = 78,45 m/s. Wyznacz drogę swobodnego spadania korzystając z równania: s = (1/2)gt² = 0,5 · 9,80665 · 8² = 313,8 m. Jeśli znasz wysokość, z której
W tym poradniku znajdziesz odpowiedź na pytanie jak prawidłowo rozliczyć podatek od spadku. Przedstawiamy zarówno zasady obowiązujące spadki nabyte po 1 stycznia 2007 r. jak i przed tą datą. Zobacz druk: Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych Spis treści 1. Postępowanie w sądzie Stwierdzenie nabycia spadku 2. Postępowanie w urzędzie skarbowym - nabycie spadku przez najbliższych członków rodziny po 1 stycznia 2007 r. Uwagi ogólne Pobierz aktualny formularz Wypełnij formularz – to łatwiejsze niż Ci się wydaje Sprawdź, czy nie popełniłeś błędów Nie dołączaj do zgłoszenia żadnych dokumentów Złóż wypełniony formularz w urzędzie skarbowym Kiedy nie musisz wypełniać i składać zgłoszenia 3. Postępowanie w urzędzie skarbowym - nabycie spadku przez najbliższych członków rodziny przed 1 stycznia 2007 r., najbliższych członków rodziny po 1 stycznia 2007 r., którzy spóźnili się ze złożeniem zgłoszenia SD-Z2 lub SD-Z1, pozostałych spadkobierców Uwagi ogólne Pobierz aktualny formularz Wypełnij formularz Sprawdź, czy nie popełniłeś błędów Dokumenty dołączane do formularza Złóż wypełniony formularz w urzędzie skarbowym Sposób załatwienia sprawy w urzędzie Ulgi i zwolnienia Zaświadczenie 1. Postępowanie w sądzie Stwierdzenie nabycia spadku Gdy dowiedziałeś się o śmierci spadkodawcy masz 6 miesięcy na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku, a brak Twojego oświadczenia w powyższym terminie jest jednoznaczny z jego przyjęciem. Oświadczenie możesz złożyć w sądzie (rzadziej przed notariuszem), podczas postępowania w sprawie stwierdzenia nabycia spadku. Postępowanie to wszczynane jest na wniosek, który składasz w sądzie właściwym według ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku Postępowanie sądowe zakończy się wydaniem postanowienia w sprawie nabycia spadku po zmarłej osobie. Od daty jego uprawomocnienia (którą uzyskasz w sądzie po podaniu sygnatury akt) masz miesiąc czasu na złożenie w urzędzie skarbowym zgłoszenia o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych tytułem dziedziczenia. Nie czekaj na postanowienie z sądu - złóż wniosek o jego wydanie. W przypadku postępowań sądowych doręczanie orzeczeń odbywa się na wniosek strony. Wniosek o wydanie postanowienia 2. Postępowanie w urzędzie skarbowym - nabycie spadku przez najbliższych członków rodziny po 1 stycznia 2007 r. Uwagi ogólne Od podatku od spadków zwolnione jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych (np. mieszkanie, pieniądze, akcje) w drodze dziedziczenia przez najbliższych członków rodziny, czyli: małżonka, zstępnych (syna, córkę, wnuki), wstępnych (ojca, matkę, dziadków), pasierba, rodzeństwo, ojczyma, macochę, jeżeli zgłoszą oni ten fakt właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku Jeżeli nie złożysz zgłoszenia w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się stwierdzenia nabycia spadku - nabyte przez Ciebie rzeczy i prawa majątkowe zostaną opodatkowane na zasadach ogólnych, określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Powyższy termin nie podlega przywróceniu. Powyższe zwolnienie dotyczy spadków nabytych od dnia 1 stycznia 2007 r. (decydujące znaczenie ma data śmierci spadkodawcy, a nie wydania postanowienia przez sąd). Spotkać się można z poglądem, że zwolnienie przysługuje od dnia 13 maja 2006 r.. Termin 6 miesięcy na złożenie zgłoszenia stosuje się w przypadkach, w których obowiązek podatkowy powstał po dniu 31 grudnia 2008 r. Pobierz aktualny formularz Druk zgłoszenia SD-Z2 dostępny jest na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz w siedzibie każdego urzędu skarbowego. Wypełnij formularz – to łatwiejsze niż Ci się wydaje Zapoznaj się dokładnie z formularzem i postaraj się go czytelnie wypełnić. Ustawodawca nie przewidział załączników do zgłoszenia SD-Z2 dla pozostałych spadkobierców, dlatego każdy z nich jest obowiązany do złożenia oddzielnego zgłoszenia. Sprawdź, czy nie popełniłeś błędów Najczęściej popełniane błędy podczas wypełniania formularza to: • wpisanie w pozycji nr 1 NIP-u zmarłego, zamiast spadkobiercy, • wpisanie w pozycji nr 5 daty wypełnienia zgłoszenia, a nie daty uprawomocnienia się postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, • brak wypełnienia wszystkich pól w części B (Twoich danych) i w części C (danych osoby zmarłej), • podanie w części F wielkości rzeczy i praw majątkowych, które przysługiwały zmarłemu, a nie nabytych przez Ciebie (np. po śmierci ojca w skład spadku wszedł udział ½ części w lokalu mieszkalnym, który dziedziczysz Ty oraz Twoja mama po ½ części. Wobec powyższego, Twój udział w nabytej nieruchomości wynosi ¼ części (½ z ½) i taką też wartość wpisujesz w polu nr 55 zgłoszenia), • niewpisanie w części F miejsca położenia nabytych rzeczy i ich wartości – którą Ty otrzymałeś, • brak zaznaczenia w części G, kim jesteś w stosunku do zmarłego (np. jeżeli jesteś córką zaznaczasz – zstępny, jeżeli matką zaznaczasz – wstępny), • brak podpisu w pozycji nr 158. Polecamy: Faktura VAT od A do Z Nie dołączaj do zgłoszenia żadnych dokumentów W przypadku nabycia spadku do zgłoszenia SD-Z2 nie dołączasz żadnych dokumentów. Artykuł 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że podatnicy muszą dostarczyć dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania, ale wyłącznie w przypadku składania w urzędzie skarbowym zeznania podatkowego o nabyciu praw lub rzeczy majątkowych (SD-3). Ustawodawca wprowadzając dwa różne formularze do ustawy: 1) zgłoszenie podatkowe SD-Z2 i 2) zeznanie podatkowe SD-3 zawęził obowiązek przedstawiania w urzędzie skarbowym dowodów mających wpływ na podstawę opodatkowania do osób, które składają zeznanie. Spadkobiercy, którzy zgłaszają jedynie fakt nabycia spadku na SD-Z2 nie muszą wraz z nim składać w urzędzie żadnych dokumentów. Artykuł 84 Ordynacji podatkowej stanowi, że sądy są obowiązane sporządzać i przekazywać właściwym organom podatkowym informacje wynikające ze zdarzeń prawnych, które mogą spowodować powstanie zobowiązania podatkowego. Sądy przekazują organowi podatkowemu w terminie do dnia 15 każdego miesiąca odpisy postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku. Polecamy: Kontrola podatkowa Złóż wypełniony formularz w urzędzie skarbowym Samo wypełnienie formularza nie wystarcza, musisz je złożyć w urzędzie. Pamiętaj, weź potwierdzenie złożenia zgłoszenia, na wypadek ewentualnych sporów. Organ podatkowy właściwy do złożenia zgłoszenia uzależniony jest od składników spadku. I tak jeżeli: • przedmiotem spadku są nieruchomości położone w terytorialnym zasięgu działania jednego naczelnika urzędu skarbowego - urząd skarbowy właściwy według miejsca położenia nieruchomości, • przedmiotem nabycia są nieruchomości lub prawa majątkowe i jednocześnie inne prawa majątkowe lub rzeczy ruchome, a nieruchomości są położone w terytorialnym zasięgu działania jednego naczelnika urzędu skarbowego - urząd skarbowy właściwy według miejsca położenia nieruchomości. W pozostałych przypadkach zeznanie składamy według ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Przykłady – miejsce złożenia zeznania Przykład 1 Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Gnieźnie. Przykład 2 Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Przemyślu. Przykład 3 Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu i samochód, który aktualnie znajduje się w Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Przemyślu. Przykład 4 Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu i Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Gnieźnie. Zgłoszenie możesz wysłać pocztą (wówczas o dotrzymaniu miesięcznego terminu decydować będzie data nadania przesyłki w urzędzie pocztowym). Jeżeli złożysz zgłoszenie (lub je prześlesz) do niewłaściwego urzędu skarbowego, organ podatkowy niezwłocznie przekaże go organowi właściwemu, zawiadamiając Cię o tym. Kiedy nie musisz wypełniać i składać zgłoszenia Zsumuj wartość spadku z rzeczami oraz prawami majątkowymi nabytymi wcześniej od spadkodawcy w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło nabycie spadku. Jeżeli nie przekracza ona 9637 zł nie musisz zgłaszać tego nabycia w urzędzie skarbowym. 3. Postępowanie w urzędzie skarbowym - nabycie spadku przez najbliższych członków rodziny przed 1 stycznia 2007 r., najbliższych członków rodziny po 1 stycznia 2007 r., którzy spóźnili się ze złożeniem zgłoszenia SD-Z2 lub SD-Z1, pozostałych spadkobierców Uwagi ogólne Nowelizując ustawę o podatku od spadków i darowizn ustawodawca postanowił, że spadki nabyte przez: • najbliższych członków rodziny do dnia 1 stycznia 2007 r. (decyduje data śmierci), • najbliższych członków rodziny od dnia 1 stycznia 2007 r., którzy nie złożyli zgłoszenia SD-Z2 (a wcześniej SD-Z1), • pozostałych spadkobierców, nie korzystają ze zwolnienia i pozostają opodatkowane według „starych” zasad. Opodatkowane jest nabycie rzeczy i praw majątkowych, których wartość przekracza: • zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej, • zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej, • zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. Polecamy: Postępowanie podatkowe Do I grupy podatkowej zaliczamy: • małżonka, • zstępnych (np. syn, córka, wnuki), • wstępnych (np. matka, ojciec, dziadkowie), • pasierba, • zięcia, • synową, • rodzeństwo, • ojczyma, • macochę i • teściów. Do II grupy podatkowej zaliczamy: • zstępnych rodzeństwa (np. siostrzeniec, bratanek), • rodzeństwo rodziców (np. wuj, ciotka), • zstępnych i małżonków pasierbów, • małżonków rodzeństwa (np. mąż siostry) , • rodzeństwo małżonków (np. brat żony), • małżonków rodzeństwa małżonków (np. mąż siostry męża), • małżonków innych zstępnych (np. żona wnuka). Trzecia grupa podatkowa to pozostali nabywcy. Opodatkowana jest czysta wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów, według następującej skali: Polecamy: Jak rozliczać koszty w czasie Tabela 1. Skala podatku od spadków i darowizn Kwoty nadwyżki w zł Podatek wynosi ponad do 1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej 3% 308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad zł 822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad zł 2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej 7% 719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad zł zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad zł 3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej 12% zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad zł zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad zł Źródło: art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst. jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) Przykłady – obliczanie podatku od spadków Przykład 1 Grupa podatkowa I – syn nabywa czystą wartość spadku w wysokości zł. Kwota wolna od podatku w I grupie podatkowej wynosi zł. Obliczenie podatku: 100 000 zł – 9 637 zł = 90 363 zł 90 363 zł – 20 556 zł = 69 807 zł 69 807 zł x 7% = 4 886,49 zł + 822,20 zł = 5 708,69 zł Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 5 709 zł. Przykład 2 Grupa podatkowa II – siostrzeniec nabywa czystą wartość spadku w wysokości 22 276 zł. Kwota wolna od podatku w II grupie podatkowej wynosi 7 276 zł. Obliczenie podatku: 22 276 zł – 7276 zł = 15 000 zł zł – zł = zł 4 722 zł x 9% = 424,98 zł + 719,50 zł = 1 144,48 zł Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 1 144 zł. Przykład 3 Grupa podatkowa III – osoba obca nabywa czystą wartość spadku w wysokości 10 000 zł. Kwota wolna od podatku w III grupie podatkowej wynosi 4 902 zł. Obliczenie podatku: 10 000 zł – 4 902 zł = 5 098 zł 5 098 zł x 12% = 611,76 Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 612 zł. Pobierz aktualny formularz Druk zeznania o nabyciu praw i rzeczy majątkowych SD-3 dostępny jest na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz w siedzibie każdego urzędu skarbowego. Wypełnij formularz Po zapoznaniu się z zeznaniem wypełnij je – możesz stosować się do przedstawionego wzoru. Wzór wypełnionego zeznania SD-3 Jeżeli spadek nabyło kilka osób, można złożyć jedno zeznanie SD-3 wraz z załącznikami SD-3/A dla pozostałych spadkobierców. To znacznie ułatwia i przyśpiesza pracę. Wzór wypełnionej informacji SD-3A Sprawdź, czy nie popełniłeś błędów Najczęściej popełniane błędy podczas wypełniania formularza to: • wpisanie w pozycji nr 1 NIP-u zmarłego, zamiast spadkobiercy, • wpisanie w pozycji nr 4 daty wypełnienia zeznania, a nie daty uprawomocnienia się postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, • brak wypełnienia wszystkich pól w części B (Twoich danych) i w części C (danych osoby zmarłej), • brak podania w części F wielkości rzeczy i praw majątkowych, których właścicielem był zmarły (a nie wielkości nabytych przez Ciebie), • brak wpisania w części F miejsca położenia rzeczy i ich wartości, • brak wpisania w pozycji 87 wielkości nabytego przez Ciebie udziału (co do zasady określona ona jest w postanowieniu sądu), • brak podpisu w pozycji nr 97. Dokumenty dołączane do formularza Twoim obowiązkiem jest dołączenie do formularza dokumentów mających wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Ich rodzaj uzależniony jest od składników spadku. Jeżeli w jego skład wchodzi np.: • nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym – należy dołączyć odpis z księgi wieczystej, decyzję w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości, wypis z rejestru gruntów, • lokal mieszkalny – należy dołączyć odpis z księgi wieczystej, decyzję w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości, • własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego – należy dołączyć przydział lokalu ze spółdzielni, ewentualnie księgę wieczystą, jak jest założona, • samochód, motocykl, ciągnik, przyczepa – należy dołączyć kserokopię dowodu rejestracyjnego, • lokaty, akcje, obligacje – należy dołączyć zaświadczenie o wysokości oszczędności wraz z odsetkami lub zaświadczenie z biura maklerskiego. Złóż wypełniony formularz w urzędzie skarbowym Po wypełnieniu zeznania dostarcz je wraz z wszystkimi załącznikami do urzędu skarbowego. Pamiętaj, weź potwierdzenie złożenia zeznania, na wypadek ewentualnych sporów. Organ podatkowy właściwy do złożenia zgłoszenia uzależniony jest od składników spadku. I tak jeżeli: • przedmiotem spadku są nieruchomości położone w terytorialnym zasięgu działania jednego naczelnika urzędu skarbowego - urząd skarbowy właściwy według miejsca położenia nieruchomości, • przedmiotem nabycia są nieruchomości lub prawa majątkowe i jednocześnie inne prawa majątkowe lub rzeczy ruchome, a nieruchomości są położone w terytorialnym zasięgu działania jednego naczelnika urzędu skarbowego - urząd skarbowy właściwy według miejsca położenia nieruchomości. W pozostałych przypadkach zeznanie składamy według ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Polecamy: serwis PIT Przykłady – miejsce złożenia zeznania Przykład 1 Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Gnieźnie. Przykład 2 Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Przemyślu. Przykład 3 Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu i samochód, który aktualnie znajduje się w Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Przemyślu. Przykład 4 Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu i Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Gnieźnie. Zgłoszenie możesz wysłać pocztą (wówczas o dotrzymaniu miesięcznego terminu decydować będzie data nadania przesyłki w urzędzie pocztowym). Jeżeli złożysz zgłoszenie (lub je prześlesz) do niewłaściwego urzędu skarbowego, organ podatkowy niezwłocznie przekaże go organowi właściwemu, zawiadamiając Cię o tym. Sposób załatwienia sprawy w urzędzie Złożenie zeznania wszczyna postępowanie podatkowe, które zakończy się wydaniem decyzji: 1) o ustaleniu zobowiązania podatkowego, 2) warunkowym przyznaniu ulgi, 3) umorzeniu postępowania. Najczęstszym przypadkiem jest decyzja ustalająca zobowiązanie podatkowe, co nie oznacza, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie przewiduje zwolnień i ulg. Ulgi i zwolnienia Zwolnienia Do podstawowych zwolnień z podatku od spadku zaliczymy: 1) nabycie gospodarstwa rolnego (w rozumieniu przepisów o podatku rolnym) z wyłączeniem: a) budynków mieszkalnych, b) budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym, c) urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców, 2) nabycie w drodze spadku przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej – bliską rodzinę – przedmiotów wyposażenia mieszkania, pościeli, odzieży, bielizny oraz narzędzi pracy przeznaczonych do użytku w gospodarstwie domowym, 3) nabycie przez rolnika pojazdów rolniczych i maszyn rolniczych oraz części do tych pojazdów i maszyn pod warunkiem, że te pojazdy i maszyny rolnicze w ciągu 3 lat od daty otrzymania nie zostaną przez nabywcę sprzedane lub darowane osobom trzecim; niedotrzymanie tego warunku powoduje utratę zwolnienia, 4) nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 169, poz. 1418 z późn. zm.). Polecamy: serwis Koszty Ulga mieszkaniowa Jeżeli nabyłeś w drodze spadku własność (współwłasność): • budynku mieszkalnego, • lokalu mieszkalnego, • spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, • spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie, nie wliczasz do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje Ci stosownie do wielkości udziału. Przykład – ulga mieszkaniowa Wnuk nabył od dziadka dom o powierzchni 160 m2 wraz z działką o powierzchni 700 m2. Wartość nabytej nieruchomości wynosi 400 000 zł (w tym wartość domu 320 000 zł). Nabywca spełnia przesłanki do zastosowania ulgi i złożył oświadczenie o jej zastosowanie. Obliczenie ulgi: 320 000 zł / 160 m2 = 2 000 zł / 1m2 110 m2 x 2 000 zł / 1m2 = 220 000 zł (wysokość ulgi) Podstawa obliczenia podatku (wartość nabytych rzeczy) 400 000 zł – (wysokość ulgi art. 16) 220 000 zł – (kwota wolna od podatku art. 9) 9 637 zł = Podstawa obliczenia podatku = 170 363 zł Obliczenie podatku (na podstawie skali podatku od spadków i darowizn – I grupa podatkowa - patrz poniżej) 170 363 zł – 20 556 zł = 149 807 zł 149 807 zł x 7% = 10 486,49 zł + 822,20 zł = 11 308,69 Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 11 309 zł. Kwoty nadwyżki w zł Podatek wynosi ponad do 1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej 3% 308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad zł 822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad zł Powyższa ulga przysługuje Ci jeżeli łącznie spełniasz warunki: 1) jesteś obywatelem polskim (lub obywatelem jednego z państw UE lub EFTA), 2) nie jesteś właścicielem innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego (jeśli tak to musisz go zbyć na rzecz zstępnych – np. dzieci, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego), 3) nie przysługuje Ci spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym (jeśli tak to musisz przekazać je zstępnym lub do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego), 4) nie jesteś najemcą lokalu lub budynku (jeśli tak, to musisz rozwiązać umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego), 5) będziesz zamieszkiwać będąc zameldowanym na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonasz jego zbycia przez okres 5 lat: a) od dnia złożenia zeznania podatkowego, jeżeli w chwili jego złożenia mieszkasz i jesteś zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku, b) od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli zamieszkasz i dokonasz zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego. Zaświadczenie Jeżeli zamierzasz zbyć nieruchomość nabytą w drodze spadku notariusz zażąda od Ciebie (przed zawarciem aktu notarialnego) zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nabycie jest zwolnione od podatku albo, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia. Zaświadczenie wydaje się na wniosek, po uiszczeniu opłaty skarbowej w wysokości 17 zł. Wzór wniosku o wydanie zaświadczenia Podstawa prawna: • ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z poźn. zm.) • ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) • rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.) • rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2006 r. w sprawie zeznań podatkowych składanych przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz. U. Nr 139 poz. 988 z późn. zm.) • rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz. U. Nr 165 poz. 1371 z późn. zm.)
Moj tata zmarl 8 lat temu, dom z dzialka i stodola nalezal do mamy i taty, postanowienie sadowe o nabyciu spadku z 2019 jest takie, ze na mame idzie 1/4 spadku, a na nas czyli 7 dzieci po 3/28, brat dostal gospodarstwo rolne juz 12 lat temu i umownie ustalilismy, ze mi zostanie odpisana dzialka a dom ze stodola w testamencie mamy bedzie na brata.
fot. Adobe Stock Sprawy związane ze spadkiem reguluje Kodeks Cywilny, a dokładnie jego księga IV: Spadki. Są w niej zapisy, które określają nie tylko, kto dziedziczy prawa, ale też obowiązki majątkowe po zmarłym. Prawo przewiduje dwa sposoby dziedziczenia: na podstawie przepisów ustawy albo testamentu. Kto ma prawo do spadku z ustawy? Dziedziczenie ustawowe oznacza prawo do spadku wedle kolejności zapisanej w kodeksie cywilnym. Zgodnie z nim uprawnieni są: dzieci i współmałżonek. Zasadniczo dziedziczą w częściach równych, ale przepisy zastrzegają, że część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, jego część przypada jego dzieciom, czyli wnukom spadkodawcy. Nie ma przy tym znaczenia, czy dziecko pochodzi z małżeństwa czy z wolnego związku. Prawo do spadku mają też dzieci adoptowane, ale tylko wtedy, gdy nie dziedziczą po swoich rodzicach; małżonek i rodzice. Taka sytuacja ma miejsce, gdy spadkodawca nie miał dzieci ani wnuków. Udział małżonka wynosi 1/2 a każdego z rodziców – 1/4. Gdy małżonek nie żyje - całość spadku dziedziczą rodzice; rodzice - gdy zmarły nie zostawił małżonka ani zstępnych (dzieci wnuków); rodzeństwo - siostra lub brat spadkodawcy dziedziczą tylko wtedy, gdy jedno z rodziców nie żyje. Tak więc mogą dzielić się spadkiem z małżonkiem i pozostałym rodzicem, tylko ze współmałżonkiem, gdy oboje rodzice spadkodawcy nie żyją albo lub dziedziczyć samodzielnie. Gdy brat lub siostra nie żyje – jego miejsce "zajmują" jego dzieci; dziadkowie - gdy nikt z wyżej wymienionych spadkobierców nie żyje. A gdy i oni nie żyją – ich dzieci lub wnuki czyli wujostwo lub kuzyni spadkodawcy; pasierbowie gmina – gdy spadkodawca nie ma żadnych krewnych bliższych lub dalszych. Uwaga! Małżonek pozostający ze zmarłym w separacji (orzeczonej przez sąd), lub osoba żyjąca z nim bez ślubu nie są uprawnieni do dziedziczenia (chyba że zostali umieszczeni w testamencie). Dostałaś spadek? Sprawdź, co trzeba załatwić Dziedziczenie, gdy jest testament Ustawową kolejność dziedziczenia może zmienić testament. To sposób, w jaki możemy rozporządzić majątkiem, gdy nie zgadzamy się z kolejnością dziedziczenia zgodnie z ustawa. Spadkodawca ma prawo przekazać majątek jednej osobie lub podzielić go między kilka osób. Co istotne testament może zawierać wolę tylko jednej osoby. Dziedziczenie na podstawie testamentu ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Prawo wyróżnia kilka rodzajów testamentu: notarialny. Spisuje się go przed notariuszem w formie aktu notarialnego. Oryginał testamentu notarialnego zostaje w kancelarii. pisemny, tzw. holograficzny. Musi być napisany przez spadkobiercę własnoręcznie, przez niego podpisany oraz opatrzony datą. ustny, tzw. allograficzny. Przyszły spadkodawca wyraża swoja wolę w obecności dwóch świadków oraz przedstawiciela administracji państwowej (wójta, burmistrza) albo kierownika stanu cywilnego. Oświadczenie musi być podpisane przez spadkodawcę i osoby, które były obecne przy jego sporządzaniu. Prawo przewiduje też rozwiązania na wypadek niecodziennych sytuacji. Testament szczególny sporządza się np. gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy. W takiej sytuacji spadkodawca przekazuje swoją wolę ustnie, przy trzech świadkach (traci on ważność po upływie 6 miesięcy, gdy zagrożenie minęło).Uwaga! Testament można w każdej chwili zmienić lub odwołać. Wystarczy spisać nowy dokument lub zniszczyć wcześniej sporządzony, bądź usunąć z niego ważny element, np. podpis lub datę. Jak nabyć spadek Spadek nabywasz z chwilą tzw. otwarcia spadku, czyli z dniem śmierci spadkodawcy. Aby jednak móc nim swobodnie rozporządzać, musisz potwierdzić prawo do niego. Nie ma znaczenia, czy majątek został zapisany testamentem, czy dziedziczysz go na podstawie przepisów ustawy. Masz dwie drogi – sądową i notarialną. W sądzie Musisz napisać wniosek o stwierdzenie nabycie praw do spadku. Wniosek składasz do sądu rejonowego (do wydziału cywilnego) w którego okręgu ostatnio mieszkał spadkodawca. Jeżeli nie można ustalić miejsca jego pobytu w Polsce, to wniosek należy złożyć w sądzie, na którego obszarze działania znajduje się majątek spadkowy, a w ostateczności w Sądzie Rejonowym dla Warszawy. Do wniosku musisz dołączyć szereg dokumentów: skrócony odpis aktu zgonu spadkodawcy, skrócone odpisy aktów urodzenia spadkobierców, skrócony odpis aktu małżeństwa (gdy uprawnionym do dziedziczenia jest żona lub córka, która wyszła za mąż). Gdy zmarły zostawił testament, trzeba o tym napisać we wniosku. Pismo możesz zanieść do sądu osobiście lub wysłać pocztą (najlepiej listem poleconym). W takim wypadku oprócz oryginału wniosku z załącznikami (dla sądu) dołącz po jednym egzemplarzu odpisu wniosku i załączników dla każdego z uczestników postępowania. Składając wniosek, musisz uiścić opłatę w wysokości 50 zł (tzw. wpis stały). Uwaga! Prawo do spadku się nie przedawnia, co oznacza, że nawet wiele lat po śmierci spadkodawcy możesz wystąpić z wnioskiem nabycie spadku po nim. Nabycie spadku u notariusza. U notariusza Spadek możesz potwierdzić w kancelarii notarialnej. Jeśli oprócz ciebie są jeszcze inni spadkobiercy, wszyscy musicie być tam obecni. Ponadto musicie zgodnie podpisać się pod aktem notarialnym. W przypadku konfliktu między dziedziczącymi, notariusz nie sporządzi aktu i rozstrzygnie to tylko sąd. Notariuszowi trzeba złożyć taki sam komplet dokumentów jak w sądzie oraz ewentualnie testament. Za sporządzenie aktu dziedziczenia notariusz pobiera opłatę w wysokości 150 zł. Warto wiedzieć. Nabycie spadku należy zgłosić w urzędzie skarbowym. Masz na to 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia sądu lub nabycia spadku u notariusza czyli sporządzenia aktu dziedziczenia. Jak pozbawić prawa do spadku? Co zrobić ze spadkiem Są zobowiązania, które nie "umierają" wraz z odejściem osoby, na której ciążą. Pożyczki, kredyty i inne długi wchodzą w skład spadku. Od ciebie zależy, czy będziesz je spłacać, czy nie. Możesz: odrzucić spadek w całości. W takiej sytuacji, zostaniesz wyłączona z dziedziczenia, jakbyś nie dożyła otwarcia spadku a prawo do spadku przejdzie na twoje dzieci (wnuki). W przypadku, gdy spadek dziedziczy małoletnie dziecko, oświadczenie o odrzuceniu składa jego przedstawiciel ustawowy (rodzic). Wymaga to jednak zgody sądu opiekuńczego. przyjąć spadek z długami (tzw. przyjęcie proste). Co za tym idzie, będziesz musiała spłacić wszystkie zobowiązania spadkodawcy, nawet, gdy przekraczają one wartość posiadanego majątku, a więc także tego, który jest twoją własnością. przyjąć go bez odpowiedzialności za długi (tzw. przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza). W tym przypadku pozostawione przez spadkodawcę należności do spłaty będą pokryte tylko z majątku który pozostawił. Na decyzję czy odrzucić spadek, czy go przyjąć w całości masz 6 miesięcy od dnia, gdy dowiedziałaś się o tym, że jesteś w gronie spadkobierców. Jeśli nic nie zrobisz, tzn. nie złożysz żadnego oświadczenia, będzie to oznaczało, że przyjęłaś spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Masz już spadek? Teraz trzeba go podzielić Gdy spadkobierców jest kilku, są oni współwłaścicielami spadku. Nabywają go w częściach ułamkowych. Na przykład gdy spadek, w skład którego wchodzi nieruchomość, nabywa wdowa z trojgiem dzieci, udział każdego z nich wynosi 1/4. A to oznacza, że żaden z nich nie może samodzielnie dysponować odziedziczonym majątkiem. Aby tak się stało, potrzebny jest podział spadku (w przepisach jest to określane jako dział spadku). Można go przeprowadzić w sądzie lub u notariusza. Gdy wybierasz sąd Właściwym do przeprowadzenia działu spadku jest sąd rejonowy miejsca ostatniego zamieszkania spadkodawcy. Z wnioskiem można wystąpić zarówno wtedy, gdy wiecie, jak chcecie podzielić schedę, jak też, gdy nie ma między wami zgody w tym temacie. W każdym z tych przypadków osoba, która składa wniosek, musi zmusi wskazać co wchodzi w skład spadku po zmarłym oraz przedstawić swój projekt podziału tego majątku. Wniosek można złożyć w dowolnym terminie, bo prawo do wystąpienia o dział spadku nie ulega przedawnieniu (należy jednak pamiętać, że po 30 latach od objęcia przez jednego ze spadkobierców nieruchomości wchodzących w skład spadku, może ją zasiedzieć). Do wniosku dołączasz postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku i wykaz przedmiotów spadkowych wraz z propozycją podziału. Jesteś też obowiązana wnieść opłatę, w wysokości 500 zł (300 w przypadku zgodnego planu podziału) lub 1000 zł (500 przy zgodnym planie podziału) – jeśli dział spadku połączony jest ze zniesieniem współwłasności. Podział u notariusza Możecie wspólnie określić sposób i warunki podziału majątku. Taką umowę o dział spadku najlepiej sporządzić przed notariuszem (koniecznie trzeba to zrobić, gdy w skład majątku wchodzi nieruchomość lub własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu). U notariusza trzeba przedłożyć postanowienie sądu o nabyciu praw do spadku bądź akt poświadczenia dziedziczenia stwierdzający nabycie spadku a także tytuły prawne spadkodawcy do poszczególnych składników majątku spadkowego, np. aktualny odpis księgi wieczystej, akt własności ziemi. Za podział spadku u notariusza trzeba zapłacić – koszt zależy wartości majątku – może być to nawet kilka tysięcy. Spadek z konta Gdy spadkodawca zostawia mieszkanie, dom czy działkę, wszystko wydaje się proste. Ale często również posiada konta bankowe. Co się dzieje z pieniędzmi, jakie są zgromadzone na koncie, gdy umiera ich właściciel? Wszystko zależy od tego, jaką dyspozycję wydał jeszcze za życia. Miał on bowiem prawo zawrzeć z bankiem specjalną umowę (dyspozycja na wypadek śmierci), w której zobowiązywał bank do wypłacenia pieniędzy bliskiej mu osobie. Dotyczy to tylko najbliższej rodziny. Pieniądze mogą zostać wypłacone jeszcze przed postępowaniem spadkowym. Uwaga! W ramach dyspozycji bank wypłaci maksymalnie dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie, jakie obowiązywało na miesiąc przed śmiercią posiadacza pieniądze, z wyjątkiem kwoty wydanej na pokrycie kosztów pogrzebu, wchodzą w skład masy spadkodawca nie zrobił stosownego zapisu, oszczędności z konta stanowią część spadku (oprócz kosztów pogrzebu) i podlegają podziałowi podobnie, jak pozostały majątek. Kurator spadku - kiedy jest potrzebny Jeżeli dane spadkobierców są sądowi znane, lecz nie objęli oni spadku (czyli nie zarządzają nim, ani go nie użytkują), a kontakt z nimi jest utrudniony lub niemożliwy, sąd powinien powołać kuratora dla osoby nieobecnej. Głównym zadaniem kuratora spadku jest wyjaśnienie, kto jest spadkobiercą i zawiadomienie spadkobierców o otwarciu spadku. Ponadto kurator spadku zarządza majątkiem spadkowym pod nadzorem sądu. Podatek od spadków i darowizn Zasadniczo, osoba, która otrzymała spadek, musi zapłacić podatek od spadku. Jego wysokość uzależniona jest od stopnia pokrewieństwa. Im dalsze, tym podatek wyższy. Nie ma znaczenia wartość otrzymanych dóbr, ani ich jednak otrzymałaś spadek od najbliższej rodziny, możesz skorzystać ze zwolnienia podatkowego. Aby skorzystać z tego zwolnienia musisz zgłosić spadek właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Masz na to 6 miesięcy od jego otrzymania. Inaczej rzecz wygląda, gdy darowiznę dostałaś od dalszej rodziny. W takiej sytuacji podatek trzeba będzie zapłacić. Jego wysokość zależy od wartości spadku oraz stopnia pokrewieństwa łączącego cię ze spadkodawcą. Przepisy wyróżniają trzy grupy podatkowe: grupa I – należą do niej: zięć, synowa, rodzeństwo, teściowie. Trafi tu także darowizna od najbliższej rodziny (np. rodzica), gdy nie spełnisz wspomnianych wyżej warunków zwolnienia podatkowego, czyli w ciągu pół roku nie zgłosisz spadku w urzędzie skarbowym; grupa II – np.: ciotki, wujowie, stryjowie, siostrzeńcy, szwagierki, bratowe; grupa III – krewni i powinowaci nie zaliczeni do dwóch poprzednich grup, oraz osoby obce. Na powiadomienie urzędu skarbowego o spadku masz miesiąc od jego otrzymania. Przy obliczaniu podatku od spadku, należy uwzględnić tzw. kwotę wolną od podatku. Dla każdej grupy podatkowej jest ona inna. dla I grupy wynosi 9637 zł, przy II grupie – 7 276 zł, przy trzeciej – 4902 zł. To, co dostajesz ponad to, podlega opodatkowaniu. Kiedy przysługuje zachowek Gdy spadkodawca spisał testament a ciebie, choć należysz do jego najbliższej rodziny, pominął, masz prawo do zachowku. Należy się on członkom najbliższej rodziny, którzy, gdyby nie było ostatniej woli, dziedziczyliby z ustawy, czyli zstępnym (dzieciom, wnukom), małżonkowi i rodzicom. Taka osoba ma prawo domagać się od spadkobiercy zachowku. Może żądać części należnego jej spadku, a konkretnie połowy tego, co otrzymałaby, dziedzicząc z ustawy. Gdy uprawnioną do zachowku jest osoba małoletnia lub trwale niezdolna do pracy – ma prawo do 2/3 wartości swojego udziału spadkowego. O zachowek należy wystąpić w ciągu 5 lat od ogłoszenia testamentu. Nie dostaniesz zachowku, jeżeli spadkodawca: wydziedziczył cię w testamencie uznał za niegodnego, odrzuciłaś spadek, zrzekłaś się dziedziczenia. Kogo można wydziedziczyć Przepisy prawa ściśle określają, kiedy wydziedziczenie jest możliwe. Spadkodawca może pozbawiać prawa do zachowku zstępnych (dzieci, wnuki), małżonka lub rodziców, jeśli bliska osoba: wbrew jego woli postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; dopuściła się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób, umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu, wolności albo rażącej obrazy czci; uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych. Jeśli spadkodawca przebaczył osobie wydziedziczonej, to ta będzie mogła wystąpić o zachowek. Osoba, która została wydziedziczona, ale uważa, że decyzja spadkodawcy byłą krzywdząca, może domagać się w sądzie ustalenia, że wydziedziczenie było Dzieci osoby wydziedziczonej (wnuki spadkodawcy) są uprawnione do zachowku, chyba że one także zostały wydziedziczone. Spadkobierca niegodny Nie każdy może być spadkobiercą, nawet jeśli wskazuje na to testament czy ustawa. Niektóre osoby z racji swojego stosunku, lub zachowania wobec spadkodawcy mogą zostać uznane za niegodne dziedziczenia. Ma to miejsce, gdy ktoś groził spadkodawcy wyrządzeniem krzywdy jego najbliższym, jeśli nie sporządzi testamentu o określonej treści. Z wnioskiem o uznanie za niegodnego może wystąpić osoba "która ma interes prawny". np. inny spadkobierca. Żądanie trzeba przedstawić w ciągu roku licząc od dnia, w który osoba dowiedziała się o przesłankach stwierdzenia niegodności. Nie później jednak niż 3 lata od dnia otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). Decyduje o tym sąd. W takiej sytuacji spadkobierca nie dostanie należnej mu części majątku nawet, gdy nie został wydziedziczony. Zrzeczenie się dziedziczenia Może się zdarzyć tak, że jedno z twoich dzieci jest świetnie urządzone, ma dobra pracę, dom, wszystko mu się układa. Drugie zaś ledwo przędzie. Chciałabyś, aby to ono dostało spadek po tobie. Co możesz zrobić? Namówić swoją pociechę do zrzeczenia się dziedziczenia. Umowa ta musi być zawarta za życia spadkodawcy w formie aktu notarialnego i jest to forma zastrzeżona pod rygorem nieważności (żadna inna forma nie jest dopuszczalna). Przedmiotem umowy zrzeczenia się jest prawo do dziedziczenia z ustawy. Skutki prawne zrzeczenia się dziedziczenia nie rozciągają się na dziedziczenie testamentowe. Chociaż więc spadkobierca ustawowy zrzekł się dziedziczenia, może dziedziczyć po krewnym na podstawie sporządzonego przez niego testamentu Osoba, która zrzekła się dziedziczenia jest traktowana tak, jakby nie dożyła otwarcia spadku, co oznacza, że nie będzie dziedziczyła po zmarłym z ustawy, jak też nie otrzyma po nim zachowku. Ważne! Umowa o zrzeczeniu się dziedziczenia rozciąga się też na zstępnych, czyli dzieci, wnuki, prawnuki osoby, która zrzekła się dziedziczenia. Czytaj też:Jak napisać testament?Wydziedziczenie w testamenciePodział spadku w testamencie
Scheda spadkowa stanowi wartość netto otrzymanego spadku. Wartość tę oblicza się jako wartość majątku spadkowego według stanu z dnia otwarcia spadku, według wartości z dnia orzekania pomniejszoną następnie o długi spadkowe. Przykładowo, wartość schedy spadkowej wynosi 105.561,28 zł i jest to wartość masy spadkowej ustalonej
Podział majątku Czym innym jest ustawowy, albo testamentowy podział majątku, jeśli chodzi o procentowe udziały przypadające na poszczególnych spadkobierców, a czym innym jest fizyczny podział majątku. Jak wiemy, na majątek składają się często rzeczy co do zasady niepodzielne, takie jak: mieszkania, samochody, kosztowności, dzieła sztuki itd. Jeśli spadkobierców jest przynajmniej dwóch, powstaje między nimi wspólność majątku spadkowego. Majątek ten należy rozdzielić. Spadkobiercy muszą w jakiś sposób podzielić się masą majątkową. Jak? Posłużmy się w dalszej części przykładem prostej sprawy podziału majątku po rodzicach między dwójkę ich dorosłych dzieci. Podział majątku po rodzicach Jan i Katarzyna stanęli w obliczu konieczności dokonania podziału majątku po rodzicach, którzy zginęli w wypadku. Rodzice nie zostawili testamentu, dziedziczenie odbywa się na drodze ustawowej. Rodzeństwo otrzymało w spadku mieszkanie rodziców, wszystkie zawarte w nim ruchomości, samochód oraz udziały w funduszu inwestycyjnym o wartości 50 tysięcy złotych oraz oszczędności w kwocie 10 tysięcy złotych. Wedle zasad dziedziczenia ustawowego, które stosujemy wobec braku testamentu, Jan i Katarzyna odziedziczyli majątek w udziałach wynoszących po 1/2 . O ile łatwo sobie wyobrazić prosty podział papierów wartościowych oraz gotówki, o tyle kłopotów nastręczają aktywa takie jak mieszkanie, auto, meble i sprzęty domowe. Jak je podzielić na pół? Podział spadku Pierwszą kwestią, jaką powinno się rozstrzygnąć rozpoczynając podział majątku spadkowego, jest potwierdzenie praw do spadku. Istnieją dwie możliwości prawne potwierdzenia praw do spadku: sądowa – dziedziczenie tutaj potwierdza postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, notarialna – efektem końcowym jest sporządzenie przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia, przy zgodzie i stawiennictwie wszystkich spadkobierców (ustawowych bądź testamentowych). W przypadku postępowania notarialnego można domniemywać, iż strony są zgodne również w przypadku działu spadku.. W bardziej skomplikowanych sytuacjach, gdy mamy do czynienia z testamentem i wieloma spadkobiercami, może się okazać, że któraś z osób ustawowo uprawnionych do spadku, nie została uwzględniona w testamencie, albo też została uznana za niegodną dziedziczenia (czyli wydziedziczoną). I te sporne kwestie może rozstrzygnąć tylko sąd. Prawo spadkowe Podziału majątku po śmierci spadkodawcy dokonuje się obierając jedną z dróg – sądową lub notarialną. Art. 1037 §1 Kodeksu cywilnego dopuszcza możliwość działu spadku na mocy umowy między spadkobiercami albo na mocy orzeczenia sądu, na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. W praktyce sprawa sądowa jest konieczna, gdy między spadkobiercami istnieje spór. Natomiast podział spadku w postaci umowy, zgodnie z przepisami w niektórych przypadkach podpisanej przed obliczem notariusza, odbywa się z sytuacji pełnej zgodności wszystkich stron co do tego, jak ma wyglądać podział majątkuWażne: umowa musi zostać podpisana zgodnie przez wszystkich spadkobierców, w przeciwnym razie będzie nieważna. Podział spadku u notariusza Taka forma polega na spisaniu umowy o dział spadku między spadkobiercami. W umowie tej określają oni, kto i co otrzyma z masy spadkowej. Tak jak powiedzieliśmy – na warunki muszą przystać wszyscy spadkobiercy. Obowiązująca w prawie polskim zasada swobody umów daje możliwość ustalenia treści takiej umowy przez spadkobierców, ale z zachowaniem udziałów, wynikających z przepisów prawa bądź testamentu. Ustawodawca określa w Kodeksie cywilnym, kiedy wymaga jest umowa notarialna (np. kiedy w skład spadku wchodzi nieruchomość, zgodnie z art. 1037 §2) Podział majątku w praktyce jest nieco umowny (np. wobec problemów z oszacowaniem wartość przedmiotów, czy też niemożnością ich fizycznego podziału). Mogą się więc strony dobrowolnie umówić, że ktoś na przykład otrzyma mieszkanie, inna samochód i kosztowności, a pozostałą różnicę wyrówna w gotówce. Podział majątku dotyczy tylko aktywów, nie dzieli się w ten sposób pasywów, czyli zobowiązań zmarłego spadkodawcy. Do momentu działu spadku spadkobiercy odpowiadają solidarnie za długi spadkowe, a po dziale spadku – proporcjonalnie do swych udziałów (art. 1034 § 1 i 2 kc).Ważne: zgodnie z art. 1038 §2 kc umowny dział spadku może objąć cały spadek lub jego część. Podział spadku w sądzie W przypadku zaistnienia sporu między spadkobiercami, sprawa najczęściej kończy się w sądzie. Składając wniosek z żądaniem podziału spadku do sądu, spadkobiercy winni : podać we wniosku wszystkie wymagane dane, określone w art. 682 Kodeksu postępowania cywilnego (np. wiek, zawód, stan rodzinny), dołączyć postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku bądź zarejestrowany w sądzie akt poświadczenia dziedziczenia (w przypadku ich braku, dokumenty te wyda sąd w toku postępowania), podać skład masy spadkowej, która ma być przedmiotem działu spadku, zwrócić się o zabezpieczenie aktywów wchodzących w skład masy spadkowej, a także sporządzenie ich wykazu (listę sporządza komornik), chyba że już wcześniej był przeprowadzony spis inwentarza na potrzeby wyliczenia zachowku– wówczas należy go dołączyć do wniosku. W przypadku, gdy w skład masy spadkowej wchodzi nieruchomość, załączamy akty notarialne, wypisy z ksiąg wieczystych i rejestru gruntów i lokali, potwierdzające prawo nieżyjącego spadkodawcy do danej nieruchomości. Finalnie sąd dokonuje podziału majątku przyjmując rozwiązania ustawowe, zgodnie z art. 684 Kodeksu postępowania cywilnego to sąd decyduje o składzie i wartości sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek, a tylko sąd z ważnych powodów może go ograniczyć (art. 1038 §1kc). W przypadku niemożności równego podziału (np. ze względu na nieproporcjonalną wartość jednostkowych aktywów wchodzących w jej skład), różnice wyrównywane są w formie merytoryczna prawnik Jolanta Woźniak Zobacz też: Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku – jak napisać? Odrzucenie spadku – u notariusza czy w sądzie? Sposoby i terminy Dziedziczenie długów – zasady. Jak nie spłacać rodzinnych długów? Podatek od spadku – wysokość, zasady. Jak obliczyć? Oceń artykuł (liczba ocen 3) Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na temat zdrowia i zdrowego stylu życia, zapraszamy na nasz portal ponownie!
Nasz kalkulator spadkowy pozwala obliczyć jaka część spadku będzie dziedziczona po zmarłym. Dziedziczenie majątku odbywa się według przepisów prawa spadkowego. Reguły dziedziczenia ustawowego opierają się na stosunku pokrewieństwa, małżeństwa lub przysposobienia.
Producenci pokryć dachowych najczęściej podają nachylenie dachu w stopniach. W instrukcjach oraz wśród dekarzy przeważa nachylenie procentowe. Warto wiedzieć, jak je wzajemnie przeliczać. 100% kojarzy się z nachyleniem maksymalnym, czyli z połacią pionową. Aby uniknąć tej pułapki myślowej, wystarczy nauczyć się na pamięć jednej podstawowej informacji: nachylenie 100% ma połać o spadku 450. Procentowy spadek dachu od razu pokazuje, jak obniża się poziom połaci na danym odcinku. Przykładowo 20% oznacza, że na odcinku 1 m dach opada o 20 cm, a 100% - że o 1 m. Czyli, dla zobrazowania, wysokość poddasza mierzona przy ściance kolankowej jest o 1 m mniejsza niż ta mierzona o 1 m dalej w stronę kalenicy. Takie procentowe nachylenie ułatwia dekarzom rozmierzenie zakładów folii dachowych, arkuszy blachy albo dachówek, przydaje się też podczas dobierania systemów rynnowych. Znajomość kąta nachylenia jest natomiast niezbędna podczas doboru materiału pokryciowego - minimalne spadki dla poszczególnych typów pokryć są podane w stopniach. Przeliczenie stopni na procenty jest banalne, wystarczy znać tangens kąta nachylenia połaci (bez przeliczania na radiany): nachylenie [ % ] = 100 . tg α [ 0 ] Przykład: α = 600 nachylenie [%] = 100 . tg 600 = 100 . 1,73 = 173 Dach o kącie nachylenia 600 ma spadek 173 %. Oznacza to, że na każdy metr mierzony w poziomie podłogi poddasza połać obniża się o 1,73 m. Przeliczenie w drugą stronę, procentów na stopnie, wymaga wykonania większej liczby działań matematycznych, bo po wygenerowaniu funkcji arcus tangens jeszcze trzeba przeliczyć wynik z radianów: nachylenie [ 0 ] = arctg ( nachylenie [%] / 100 ) . 180 / π Przykład: spadek połaci wynosi 40 % nachylenie [ 0 ] = arctg (40 / 100) . 180 / 3,14 = 0,38 . 57,30 = 220 Dach o spadku 40% ma kąt nachylenia równy 220. Oznacza to, że bez dodatkowych zabiegów uszczelniających na pokrycie nie nadają się na przykład karpiówki przeznaczone na dachy o nachyleniu od 300. Określanie procentowego spadku na bardzo stromych dachach może wyglądać przerażająco - przy 720 spadek przekracza już 300 %, a potem lawinowo rośnie... Z tego też powodu zazwyczaj na dachach stromych określanie procentów traci sens i zostajemy przy stopniach. >>> ZOBACZ TEŻ GOTOWE PRZELICZNIKI Data publikacji: 13 stycznia 2021
Siostra dostanie połowę spadku należnego nieżyjącemu ojcu, to jest 1 / 8 spadku, czyli 20 000 zł. Bratanice dostaną w równych częściach 1 / 8 spadku przypadającą na brata, to jest po 1 / 16 spadku, czyli po 10 000 zł, a teść nie dostanie nic z tego spadku, bo nie jest zstępnym ani wstępnym zmarłego.
Hurtowe stawki za energię elektryczną w niektóre dni szokują: jeszcze niedawno przekraczały nieznacznie 210 zł za megawatogodzinę, a dziś potrafią dojść do... 2500 zł. Gaz jest w Europie kilkanaście razy droższy niż półtora roku temu. Ceny węgla na światowych rynkach pobiły historyczne rekordy o... 300 procent. Czy i kiedy skończy się to szaleństwo? Ile zapłacimy za energię i paliwa jesienią i zimą 2022 roku? To gorący temat w milionach gospodarstw domowych, ale też w bardzo wielu firmach, zwłaszcza tam, gdzie surowce energetyczne i prąd silnie rzutują na koszty. Oto prognozy oparte na najbardziej prawdopodobnych scenariuszach energii i surowców energetycznych w najbliższych miesiącach zależeć będą w największym stopniu od tego, czy w drugiej połowie roku Europa, Ameryka, ale też Chiny utrzymają względnie dobrą koniunkturę gospodarczą, czy też wejdą w fazę recesji. Drugi scenariusz jest coraz bardziej prawdopodobny nie tylko dlatego, że pandemia nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa, ale przede wszystkim z tego powodu, że - w celu zahamowania inflacji - banki centralne (w tym NBP) podwyższają stopy procentowe, a to zawsze prowadzi do schłodzenia Krakowie widać to wręcz modelowo na przykładzie budownictwa mieszkaniowego: wysokie oprocentowanie, a więc i rekordowe raty kredytów hipotecznych, sprawiły, że kupnem mieszkań zainteresowani są dziś niemal wyłącznie inwestorzy dysponujący własną gotówką. Ich grono jednak też topnieje, ponieważ za sprawą dwukrotnego obniżenia popytu - ceny lokali przestały rosnąć i ich zakup już nie zabezpiecza przed inflacją; co więcej – mimo wakacji kredytowych część kredytobiorców wystawia swe mieszkania na sprzedaż, co może doprowadzić do obniżenia cen. Przy wysokich kosztach materiałów, paliw i energii oraz robocizny biznes mieszkaniowy przestaje być opłacalny, rośnie za to ryzyko strat. Efekt: już teraz mamy w Krakowie i Małopolsce (wedle GUS) dwa razy mniej inwestycji mieszkaniowych niż rok temu. Długofalową konsekwencją tego trendu będzie spadek zapotrzebowania na paliwa, energię, materiały itp. I wszystko zacznie tanieć, albo przynajmniej przestanie drożeć. Tak było po wybuchu pandemii w 2020 r., kiedy światowe ceny prądu, węgla, gazu, ropy i gotowych paliw płynnych Teraz sytuację komplikuje wojna w Ukrainie. Rosyjska agresja w parze z nieobliczalnością władzy na Kremlu sprawia, że trudno tu zastosować proste modele ekonomiczne. Może być tak, że będziemy mieli recesję i silny spadek popytu na surowce i energię, a mimo to ich ceny nie będą chciały spadać z powodu ograniczonej dostępności wywołanej – z jednej strony – zatrzymaniem dostaw przez Moskwę, a z drugiej – embargami wprowadzonymi przez kraje Zachodu – komentuje prof. Witold Orłowski, główny doradca ekonomiczny PwC Polska. Mateusz Walewski, główny ekonomista Banku Gospodarstwa Krajowego, zwraca uwagę, że sytuacja ekonomiczna w Europie i świecie zależy dziś w mniejszym stopniu od prowadzonej przez poszczególne rządy polityki gospodarczej, a w większym – od tego, co dzieje się na frontach wojny w Ukrainie. – Można powiedzieć, że więcej zależy tu od generałów i arsenału militarnego, a mniej od ekonomistów i klasycznych narzędzi ekonomii – podkreśla Trzeba jednak pamiętać, że Europa i Polska znalazły się w obecnej sytuacji w znacznej mierze także z powodu rażących błędów w polityce makroekonomicznej i pieniężnej. W Polsce musimy też mówić o rażących błędach w polityce energetycznej popełnionych w ostatnich kilkunastu latach przez wszystkie rządy – zastrzega były wicepremier Janusz Steinhoff, minister gospodarki Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC. Ma na myśli brak jakichkolwiek postępów w energetyce jądrowej, brak inwestycji w modernizację sieci energetycznych (które znalazły się na granicy wytrzymałości, przez co trzeba było w tym roku zatrzymać huraganowy rozwój fotowoltaiki prosumenckiej) oraz zahamowanie na prawie siedem lat rozwoju lądowej energetyki wiatrowej. W opinii Janusza Steinhoffa, rząd i kontrolowane przezeń koncerny energetyczne nie potrafiły też w porę zareagować na spodziewany deficyt węgla kamiennego i wzrost jego cen. A jakie w konsekwencji tego wszystkiego mogą być w Polsce ceny energii i paliw jesienią i zimą? Oto nasza elektryczna: ceny wyższe… siedem razy! W 2019 roku cena hurtowa wynosiła ok. 230 zł za megawatogodzinę, w pandemii spadła do 220 zł, by po przebudzeniu gospodarki w 2021 przebić granicę 400 zł. Rok 2022 to już szaleństwo: w niektóre dni cena prądu z terminem dostawy w 2023 r. przekracza 1500 zł za MWh – to SIEDEM RAZY WIĘCEJ niż płaciliśmy średnio w ostatniej dekadzie; co więcej – mamy do czynienia z codziennymi brakami energii, więc dostawcy muszą uzupełniać niedobory po cenie dnia sięgającej nierzadko… 2500 zł. 80 procent prądu w Polsce produkujemy z węgla, brunatnego i kamiennego. Mamy go za mało, ale zużycie mogłoby być dużo mniejsze, gdyby rząd nie unieruchomił na 7 lat lądowej energetyki wiatrowej. Przykład: w połowie lipca wiatraki na morzu produkowały nam tyle energii, ile elektrownie oparte na węglu kamiennym; gdybyśmy mieli wiatraki także na lądzie, zaoszczędzilibyśmy wiele milionów ton węgla i nie trzeba by go teraz importować za grube pieniądze. Kontrolowane przez rząd koncerny energetyczne zaopatrują się w węgiel w kontrolowanych przez rząd koncernach górniczych. Górnicy żądają, by energetyka płaciła kopalniom za węgiel ceny światowe, czyli wielokrotnie wyższe niż dotąd. Równocześnie wywalczyli podwyżki i rekompensaty – a wynagrodzenia stanowią połowę kosztów wydobycia. To z pewnością wpłynie na ceny węgla – a więc i prądu. Przed zimą państwowe koncerny energetyczne chcą podnieść ceny dla gospodarstw domowych o kilka procent, a od 2023 roku - nawet o 100 proc. (wynika to z wypowiedzi prezesa URE). Firmy i samorządy nie są chronione przez taryfy URE, więc muszą się liczyć ze wzrostem cen o ponad 500 procent w stosunku do stawek sprzed ziemny: ceny stop, ale tylko dla gospodarstw, firmy i samorządy zapłacą kilka razy więcejJesteśmy skazani na gaz z importu. W latach 2015-2019 kupowaliśmy go w hurcie średnio po 85, góra 96 złotych za megawatogodzinę, a w pandemicznym 2020 r. – poniżej 55 zł. W drugim kwartale 2021 było to już ponad 100, a w trzecim – ponad 200 zł za MWh. W pierwszym kwartale 2022 średnia dobiła do 440 zł, a w lipcu pokonała granicę 180 euro, czyli 864 zł na MWh. Rok temu płaciliśmy ponad 7 razy poziom cen zależał będzie od dostępności paliwa w Europie. Polska zapełniła zawczasu wszystkie magazyny i rozwinęła alternatywne szlaki dostaw (przez gazoport w Świnoujściu), ale jednocześnie – jak zauważył podczas 17. Forum Przedsiębiorców Piotr Woźniak, b. minister gospodarki i b. szef PGNiG – wynegocjowany w 2019 r. kontrakt na dostawy gazu z szelfu norweskiego zapewne nie został zawarty i wciąż nie wiadomo, jakim gazem wypełnimy gazociąg Baltic Pipe, który ma ruszyć z końcem tego roku. Dostawy z tego kierunku miały w pełni zrekompensować to, co odciął nam Gazprom. Taryfy PGNiG dla gospodarstw domowych wzrosły w rok o 80 proc. i mają być – wedle planów rządu – zamrożone do 2027 r. (PGNiG dostanie rekompensaty z naszych podatków). Firmy i samorządy muszą się nastawić na to, że zapłacą za gaz nawet ponad 6 razy więcej niż w 2019 kamienny: historyczny rekord cen pobity o… 300 procentPoprzedni rekordowy poziom - 100 dol. za tonę – węgiel osiągnął w portach ARA (Amsterdam-Rotterdam-Antwerpia) zimą na przełomie 2018 i 2019 roku, by już w maju 2019 (a więc jeszcze przed pandemią) zanurkować do 55 dol., czyli 211 zł. Jesienią 2021 popyt na węgiel wzrósł jednak w Europie gwałtownie, w związku ze zwiększonym zużyciem energii po odbiciu gospodarczym, a zarazem słabszą produkcją z OZE (woda, słońce, wiatr) oraz zamykaniem przez Niemcy elektrowni rosyjskiej napaści na Ukrainę węgiel zaczął być w wielu krajach świata – także w Europie, zwłaszcza w Polsce i Niemczech - uznawany za alternatywę dla gazu (dokładnie odwrotnie niż planowała Komisja Europejska: to gaz miał przejściowo zastąpić węgiel w okresie transformacji). Ten stan potrwa jakiś czas, ponieważ węgiel łatwo transportować i składować, a zarazem – rynek sprzedawców (Australia, Ameryka Południowa i Północna, Afryka) jest tu bardzo konkurencyjny i lepiej kontrolowany przez kraje Zachodu, niż zmonopolizowany i trudny politycznie rynek naftowy i gazowy (Rosja, OPEC).Za tonę węgla energetycznego trzeba dziś zapłacić w ARA ok. 350 dol., czyli przy obecnym kursie 1700 zł. Po doliczeniu kosztów przeładunku i transportu po Polsce oraz podatków wychodzi ponad 3 tys. zł. Takie są ceny w składach, mówi się nawet o 4 tys. zł jesienią. Tymczasem prognozy Ministerstwa Klimatu i Środowiska zakładają, że po okresie paniki podsycanej przez sprzedawców - ceny zaczną spadać. Mają temu służyć działania rządu, program dopłat do węgla dla gospodarstw domowych oraz import brakujących na rynku 4,5 mln ton przez państwowe domowe będą mogły od początku sierpnia kupić opał po 996,60 zł za tonę (do 3 ton na dom), ale z prostych wyliczeń wynika, że 3 mld zł państwowej dotacji wystarczy dla ok. 930 tys. domów - a węglem pali 4,3 mln. Firmy i samorządy nie zostały objęte dopłatami, więc są skazane na ceny rynkowe – zapewne ponad 3 tys. zł za tonę. Spadek cen wydaje się mało prawdopodobny, ponieważ cała Europa będzie szukać jesienią źródeł energii alternatywnych wobec rosyjskiego gazu, a także (już zakazanego w UE) kolejnym odcinku: Ile zapłacimy za paliwa płynne oraz ogrzewanie z sieci jesienią i zimą ofertyMateriały promocyjne partnera
ejXIh. 494 165 236 174 20 387 425 175 347
ile to jest 1 8 spadku